Persoonsblad

Naam Jan Cornelis Goijaart de Brouwer, (14) S 12544
Geboren ca 1552, Moergestel162
Overlijden 28-1-1637, Moergestel162
Beroep schepen van Moergestel (1586-1590)
Vader Cornelis Goijaert Aerts de Brouwer (ca1525-<1582)
Moeder Hendrikske Jan de Cort
Echtgenoten
1 Ariken Wouter Lambert Nijss, (14) S 12545
Overlijden 1599162
Huwelijk voor 1580
Kinderen Wouter Jans (ca1580-1650)
  Adriaan Jans (1595-1671)
Notities behorende bij Jan Cornelis Goijaart de Brouwer
Hij is geboren te Moergestel rond 1552 en is aldaar overleden op 28 januari 1637, ongeveer 85 jaar oud. Hij is een zoon van III-a.

Hij koopt in 1582 namens zijn broers een stuk van de gemeint van Moergestel en een stuk heiveld.(25)
Bij de erfdeling uit december 1582 kreeg Jan Cornelis de Brouwer met zijn broer Wouter de stede aan de Heikant gelegen, met schuur, schop, behalve de schaapskooi, de hof met het land, omtrent 8 lopen groot, 4 lopen voerweeche land in de Inslach, de Stevensweide, de helft van ee veld heide en weide, ingenomen van de gemeint, een derde deel van de Hoogweide, een beemd in het Wippenhout gelegen in Oirschot(?) in de herdgang Spoordonk en een derde deel van een beemd genaamd Cavel in dezelfde parochie, de helft van een beemd genaamd de Mortel, gelegen onder Oisterwijk (in Udenhout) en een kwart van een heiveld in de Heibocht.(26)
In 1586 is Jan Cornelis Goijaerts collecteur van de beden in Moergestel.(27) Zijn bezit was behoorlijk omvangrijk en hij was dan ook in staat om een huis, hof met bijbehorende landen, gelegen Over het Water aan de Heikant te Moergestel, te verpachten aan Goijaert Adriaens Roestenberg voor een periode van zes jaar.(28) Hij verkoopt in 1594 vervolgens de helft van de Ruijmhovelbeemd en vier lopen land in de Inslach.(29) In 1600 ruilt hij deze vier lopen terug van Eellen Peeter Smits voor vier lopen land op de Looterspeeck in Moergestel en 40 carolusgulden, die hij moest terugbetalen binnen twintig jaar, wanneer zijn kinderen mondig zouden zijn. Op dat moment zouden zij ieder hun eigen grond weer in bezit krijgen.(30)
In 1599 wordt zijn vrouw Ariken Wouter Lambert Nijss vermoord. In 1605 is een erfdeling noodzakelijk geworden, omdat Jan Cornelis de Brouwer gaat hertrouwen. Dan beschikt hij ook overstukken grond, die bj de erfdeling van 1582 aan zijn andere broers waren toebedeeld. De nog onmondige kinderen uit zijn eerste huwelijk, vertegenwoordigd door hun voogden Dierick Adriaen Meeussz en Daniel Jacob Goossens, en hijzelf gaan de erfgoederen verdelen. Jan krijgt de stede van Wouter Lambert Nijs te Moergestel ter plaatse Over het Water aan de Heikant, de Stevenswei, de Stevensakker, drie beemden genaamd den Mortel, Wouter Lambert Nijs' buender (gelegen in het Catersche Broek) en de Cavell (beide laatsten gelegen in Oisterwijk), een heiveld geheten het Goor en het voorste eind van de Jan de Cort Hoogweide. Hij krijgt van zijn kinderen ieder jaar 7 lopen rogge en hij krijgt de helft van de schuur van Cornelis Goijaerts' stede.
De onmondige kinderen kregen de rest van de Cornelis Goijaerts' stede, de Looterspeeckse akker met een huisje, de Cruijsakker, de Leemans beemd (in het Catersche Broek), het middelste veld in de Jan de Cort Hoogweide en de Looterspeeckse weide. De voogden van de onmondige kinderen verpachten het hierboven omschreven bezit aan Aerdt Aerdt Direicx.(31) Uit deze akte blijkt ook dat Jan Cornelis de Brouwer inmiddels de erfgoederen die zijn broers n 1582 waren toebedeeld in zijn bezit heeft.
In een notariële akte uit 1621, waarin hij getuigt voor zijn schoonzoon Peter Coenraedts van de Staeck, wordt Jans leeftijd genoemd: hij is dan ongeveer 64 jaar.(32) Vervolgens gebeurt er iets merkwaardigs. In diverse akten is sprake van wijlen Jan Cornelis Goijaert de Brouwer, terwijl hij vervolgens weer handelend optreedt in akten.(33)
Zijn laatste rechtshandeling vind plaats in 1634. Hij verpacht dan, geassisteerd door zijn zoons Aerdt, Wouter en Huijbert, aan Henrick Joordens van Elderen huis, hof met grond en erf daartoe behorende, gelegen Over de Water te Moergestel, voor een periode van vier jaar. Jan reserveert voor zichzelf de kamer met 1 1/2 lopen akkerland, de daarbij behorende dries en de vijfde opper in de Heckenbeemd. De pachter is verplicht het land van de verpachter te bewerken en zijn koeien te weiden en verzorgen. Op deze manier verzekert Jan de Brouwer zich ervan dat zijn oude dag, - hij moet dan al rond de 80 jaar oud zijn - , redelijk verzorgd zou zijn.(34)
Uit het eerste huwelijk van Jan Cornelis Goijaerts de Brouwer, met Ariken Wouter Lambert Nijs, stammen:

* 1 : Hendrik Jan de Brouwer, geboren rond 1580, is overleden voor 1637. Hij is getrouwd in de kerk van Oisterwijk op 3 februari 1609 met Dijmfna Wouter Aert Geerits van Aarendonck. Na in 1611 samen met zijn broer Wouter de Brouwer een akker in de Inslach gekocht te hebben, -de ene helft van Daniel Jacob Goossen Daniels en Pauwels Joosten van de Wouw en de andere helft van Peter en Jan Wouter Otten-, is Henrick uitsluitend bezig met het verkopen van zijn bezittingen in Moergestel.(35) Zo verkoopt hij in 1613 het kindsgedeelte dat hem van zijn moeder is aanbestorven aan Jan Cornelis Verachter.(36) In 1619 verkoopt hij samen met de andere erfgenamen de aan hen toegekomen gronden bij de erfdeling van 1618.(37)
Uit dit huwelijk stammen:
A. Adriaen Henrickxs de Brouwer, gedoopt te Oisterwijk op 14 februari 1610. Hij is daar in ondertrouw gegaan op 14 januari 1633 en aldaar getrouwd op 7 februari 1633 met Anna Janssen.
B. Jan, gedoopt in 1612.
C. Maijken Henricks de Brouwer, gedoopt te Oisterwijk op 26 september 1613, was gehuwd met Adriaen Janssen van Aelst.
D. Wouter, gedoop te Oisterwijk op 24 januari 1616.
E. Lijske Hendricks de Brouwer, gedoopt te Oisterwijk op 16 april 1618, was gehuwd met Dirck Aersen.
F. Goijaert Hendricks de Brouwer, gedoopt te Oisterwijk op 1 maar 1620, assisteert zijn moeder bij de verkoop van twee stukken heiveld in de Jan Corten Hoogweide aan Henrick en Goijaert Ancem Goijaerts van Elderen.(38)
G. Willem Henricks de Brouwer, gedoopt te Oisterwijk op 31 maart 1622. Hij is aldaar getrouwd op 26 december 1655 met Gerritjen Willems.
Na het overlijden van hun grootvader Jan Cornelis de Brouwer treden de kinderen gezamelijk op als erfgenamen, aangezien hun vader al is overleden. De zonen Adriaen, Jan en Wouter Hendricks de Brouwer zijn dan al mondig. Aanvankelijk krijgen ze hun deel in de stede met grond, huis en erf, gelegen aan de Heikant in Moergestel, zoals Wouter Lambert Nijs en Jan Cornelis Goijaerts die voorheen bewoond hebben, met de Cavel over de hei en het vijfde gedeelte in de Wouter Lambert Nijs' Bunder over de hei in het Catersche Broek. Enkele maanden daarna verkopen ze hun deel in deze stede samen met hun oom Wouter de Brouwer aan Michiel Cornelis Ansem Jans en met andere erfgenamen de Stevenswei aan de kinderen van Peter Coenraets van de Staeck.(39)
* 2 : Wouter Jan de Brouwer, volgt onder V-a.
* 3 : Arnoldus Jan de Brouwer, volgt onder V-b.
* 4 : Adriaan Jan de Brouwer, volgt onder V-c.
* 5 : Cathalijn Jan de Brouwer was gehuwd met Peter Coenraedts van de Staeck, die overleed tussen tussen 4 mei 1621 en 17 september 1626. Zij verkrijgt in 1618 bij een erfdeling tussen haar broer Wouter, Jan Cornelis Goijaerts de Brouwer en Dierick Adriaen Meus Daniels als voogden van Antonia en Adriaen, en Peeter Coenraets van de Staeck als haar echtgenoot 2 1/2 lopen land in de Looterspeeck en twee delen van de Leemansbeemd, gelegen in het Catersche Broek, beide onder Moergestel.(40) Peter Coenraets van de Staeck treedt diverse malen in de schepenprotocollen van Moergestel waarbij hij grond aankoopt van zijn zwagers.(41)
Cathalijn Jan Cornelis de Brouwer, weduwe van Peter Coenraets, regelt in 1626 de zaken voor haar vijf kinderen uit haar eerste huwelijk, nu zij gaat hertrouwen met Michiel Cornelis Jan Ansems.(42) Uit het eerste huwelijk zijn geboren:(43)
a. Maria Peter van de Staeck, gehuwd met Lambert Janssen van Doormalen.(44)
b. Henricksken Peeters van de Staeck, gehuwd met Jan Hooffs (?).
c. Adriaentje Peters van de Staeck trouwde met Jan Andriessen.
d. Cornelis Peeters van de Staeck.
Cathelijn Jans de Brouwer was in 1626 gehuwd met Michiel Cornelis Jan Ansems. Ook hij trad enkele malen op bij het regelen van erfdelingen en het overdragen van grond aan de broers en zusters van zijn vrouw.(45)
Uit dit huwelijk:(46)
e. Catharina, gedoopt te Moergestel op 18 oktober 1626.
f. Elisabeth, gedoopt te Moergestel op 16 januari 1628.
g. Anselmus, gedoopt te Moergestel op 19 december 1629.
h. Sebastianus, gedoopt te Moergestel op 24 januari 1632.
i. Maria, gedoopt te Moergestel op 19 april 1934.
* 6 : Antonia Jan de Brouwer was gehuwd met Peter Laureijs Peters (ook Snijders). Zij verkrijgt in de eerder genoemde van 1618 het vierde deel in de oude stede met het land en de helft van de dries, het middelste deel van het huis, bestaande uit drie gebwouen, een zesterzaad land in de Inslach, een halve lopen land in de Looterspeeck een hun gedeelte in de Leemans beemd, alles gelegen te Moergestel. Na haar huwelijk met Peter Laureijs Peeters worden enkele delen uit dit bezit verkocht aan haar zwager Peter Coenraet van de Staeck en haar broer Wouter.(47)
* 7 : Cornelia Jan de Brouwer ging in ondertrouw te Oisterwijk op 30 april 1617 en trouwde aldaar op 13 mei 1617 in de kerk met Servatius Hendrik Cornelis Hoeftmans(ook genoemd van Son en Stevens). Als Servaes Henricx Cornelis van Sonne, man van Cornelia Jan Cornelis Goijaerts, verkoopt hij het vierde deel in de helf van de oude stede aan zijn zwager Wouter Jan Cornelis Goijaerts. Wouter belooft Servaes op Kerstmis 1617 112 gulden te betalen. Servaes verklaart op 20 april 1618 dat hij 65 gulden van Wouter heeft ontvangen.(48) Servaes Stevenssen is overleden te Oisterwijk op 2 april 1627.
Uit dit huwelijk: a. Henricus, gedoopt te Oisterwijk op 1 december 1617.
b. Adriaen, gedoopt te Oisterwijk op 17 december 1619.
c. Petronella Servaess van Sonne, gedoopt te Oisterwijk op 22 oktober 1622. Zij trouwde met Peeter Gerrit Brocken.(49) In tweede echt trouwde zij met Paulus Arnold Peeters op 23 mei 1663 voor de predikant van Oisterwijk. Zij trouwde aldaar voor de kerk op 18 febrauri 1664. Paulus was weduwnaar van Jenneken Peter Janssen.
* 8 : Marijke Jan de Brouwer was gehuwd met Jan Adriaen Jans den Dekker. Bij een erfdeling in 1614 krijgt hij samen met zijn zwagers Aerd en Wouter de Brouwer het huis met drie lopen grond op de Looterspeeck, een weiveld, de helft van het land in de oude sede (ca. 5 lopen groot), de helft van het Nieuweveld, de helft van de schuur op de oude stede en 2 lopen land in de Inslach, alles gelegen te Moergestel.(50)
Enkele dagen later maken zij gedrieën een nieuwe verdeling, waarbij Jan den Decker in het bezit komt van een zesterzaad land in de Inslach en een kwart van de Looterspeeckse weide.(51) Enkele jaren later verkoopt hij dit bezit aan zijn zwager Aerdt de Brouwer.(52) Na het overlijden van zijn schoonvader werden Jan den Decker en zijn vrouw Marij de Brouwer samen met haar broers Aerdt en Adriaen de Brouwer en Servaes Henrick Hoofman de Stevensakker, viervijfde gedeelte van de Wouter Lambert Nijs' Bunder in het Catersche Broek en de akker in de Inslach toebedeeld.(53)


Jan Corneliss de Brouwer had uit een tweede huwelijk, met een onbekende vrouw, de volgende kinderen:

* 9 : Hubertus Jan de Brouwer, volgt onder V-d.
* 10 : Jan Jan de Brouwer, was gehuwd met Catharina Goijaart Roesten, weduwe van Gerit Jan Martens de With. Zij is overleden te Moergestel op 27 juni 1640. Van dit echtpaar zijn geen kinderen bekend.
Van Jan Jan Martens de With, een broer van de eerste echtgenoot van zijn vrouw, pacht Jan in 1640 een huis, hof, schuur en grond met een beemd, dries, heiveld en akker aan het Stokkeinde in Moergestel voor een periode van acht jaren.(54)
Na het overlijden van zijn vrouw wordt hij belast met de begrafenis en alle daarbij horende onkosten. Daarvoor mag hij beschikken over alle roerende goederen uit het sterfhuis van zijn vrouw.(55) Samen met zijn zwager Jan van den Lusdonck treed hij enkele malen op als voogd van de enige zoon van zijn volle broer Huybert de Brouwer.(56)


Noten:
25 - Regionaal Historisch Centrum Tilburg (RHCT), Moergestel Rechterlijk archief (R) 299, ff 46 en 51v, 27 maart 1582. Van de koop van het heiveld is niet helemaal zeker of het dezelfde verkoop dus dezelfde datum betreft.
26 - RHCT, Moergestel R 299, f 56 december 1582.
27 - RHCT, Moergestel R 1.
28 - RHCT, Moergestel R 300, f 114, 4 februari 1589.
29 - RHCT, Moergestel R 301, f 8v, 17 maart 1594; f 114, 10 oktober 1598.
30 - RHCT, Moergestel R 301, f 135, 16 februari 1605.
31 - RHCT, Moergestel R 302, ff 27 en 28v, 23 februari 1605.
32 - RHCT, Moergestel N 4818, f 142, 10 maart 1621.
33 - RHCT, Moergestel R 318, f 17v, 28 maart 1624. Moergestel R 304, ff 41v en 42, 19 maart 1631; f 44v, 28 maart 1631; f 132v, 24 april 1634.
34 - RHCT, Moergestel R 304, f 132v, 24 april 1634.
35 - RHCT, Moergestel R 302, f 153, 8 maart 1611.
36 - RHCT, Moergestel R 302, f 194v, 20 februari 1613; f 196, 29 maart 1613.
37 - RHCT, Moergestel R 303, ff 8, 8v en 9, 28 februari 1619.
38 - RHCT, Moergestel R 304, f 260, 19 juni 1638.
39 - RHCT, Moergestel R 304, f 215v, 12 maart 1637; f 225v, juni (?) 1637; f 260, 19 juni 1638.
40 - RHCT, Moergestel R 302, f 320-321v, 22 maart 1618.
41 - RHCT, Moergestel R 303, ff 8 en 8v, 28 februari 1619; f 62, 4 mei 1621.
42 - RHCT, Moergestel R 303, f 169v, 17 september 1626.
43 - RHCT, Moergestel R 306, f 277, 14 april 1657.
44 - M.J.H. van Dooremolen, "Van Doormalen te Moergestel", Genealogisch tijdschrift voor Oost-Brabant, XII (1997) 34.
45 - RHCT, Moergestel R 304, f 215v, 12 maart 1637; f 225v, juni (?) 1637; f 260, 19 juni 1638.
46 - RHCT, Moergestel R 306, f 277, 14 april 1657.
47 - RHCT, Moergestel R 302, f 320, 22 maart 1618. R 303, f 62, 4 mei 1621; f 104v, 28 maart 1624..
48 - RHCT, Moergestel R 302, f 308, 14 september 1617.
49 - RHCT, Moergestel R 353, f 95, 25 janauri 1659.
50 - RHCT, Moergestel R 302, f 213, 20 februari 1614.
51 - RHCT, Moergestel R 302, f 217v, 8 maart 1614.
52 - RHCT, Moergestel R 302, f 244, 4 april 1615; f 303v, 7 juli 1617.
53 - RHCT, Moergestel R 304, f 215v, 12 maart 1637.
54 - RHCT, Moergestel R 305, f 44v, 6 november 1640.
55 - RHCT, Moergestel R 305, f 45, 7 november 1640.162
Herkomst van gegevens
de Brouwer: IV-a162
Notities behorende bij Ariken Wouter Lambert (Echtgen. 1)
vermoord162
Laatst bijgewerkt 1-5-2012 Gemaakt 23-10-2023

Inhoud · Index · Familienamen · Contact · Internet gezinskaart

C.A.M. Siskens, 23-10-2023